Πώς έφτασε η Ελλάδα σ’ αυτό το σημείο; Οι Αμερικανοί αναρωτιούνται πως το χρέος μιας τόσο μικρής χώρας έχει τέτοια επίδραση στις αγορές. Υπάρχουν πολλές προφανείς απαντήσεις. Οι Έλληνες πολιτικοί αφέθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση όταν υιοθέτησαν το ευρώ και μετά ήρθε η κατάρρευση. Υπάρχει και μια άλλη εξήγηση. Η Ελλάδα δεν έφτασε σ’ αυτό το σημείο από μόνη της. Οι ΗΠΑ ευθύνονται εξίσου με κάποιο τρόπο. Στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο ο Στάλιν έλεγχε όλη την ανατολική Ευρώπη. Η Αγγλία και οι ΗΠΑ έκαναν τα πάντα για να μην εξαπλωθεί στην υπόλοιπη Ευρώπη και η πολιτική των ΗΠΑ ήταν « οτιδήποτε άλλο εκτός από τον Σοβιετικό κουμμουνισμό...για την δυτική Ευρώπη!» Η οργάνωση της Συνθήκης του Βορείου Ατλαντικού και η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών λειτούργησαν πέρα από τη δυτική Ευρώπη, ενάντια στους Σοβιετικούς. Οι ενέργειες της CIA ήταν αμφισβητούμενες και κατά περιόδους τραγικές. Στην Ελλάδα στα τέλη δεκαετίας του '60 και στις αρχές της δεκαετίας του '70, μια δολοφονική στρατιωτική χούντα έπληξε την Ελλάδα με την υποστήριξη του λευκού οίκου.
Η δυτική Ευρώπη, και ειδικά η Ελλάδα, εξαναγκάστηκε σε ανταλλάγματα για να αποφύγει τον κομμουνισμό. Το σχέδιο Marshall έφερε τα χρήματα για την κατασκευή οδοποιίας, πολεμικών τζετ, όλα έρευσαν προς στην Αθήνα. Επίσης και τα πολιτικά κόμματα των άλλων ευρωπαϊκών χωρών πήραν την Αμερικανική υποστήριξη αλλά μερικές φορές οι «σύμβουλοι» πήγαν να υποστηρίξουν τις συντηρητικές οδηγημένες κυβερνήσεις.
Σε τελευταία ανάλυση, ποιοι ήταν οι Αμερικάνοι τότε για να παρεισφρήσουν στις νέες δημοκρατικές κυβερνήσεις; Το μόνο που ένοιαζε τις ΗΠΑ ήταν ότι δεν θα χρειαζόταν να αναφέρονται στην Μόσχα. Εάν ο σοσιαλισμός στην δυτική Ευρώπη ήταν απαραίτητος για να νικηθεί ο ψυχρός πόλεμος οι Αμερικανοί δεν είχαν πρόβλημα.
Η συνέπειες από την «συμφωνία» ήταν ιδιαίτερα καταστροφικές για την Ελλάδα την δεκαετία του 80’. Ο Ανδρέας Παπανδρέου φαινόταν «τρομακτικός και ασταμάτητος» στα μάτια των ΗΠΑ.
Ήταν μέρος μιας δυναστείας -- ο πατέρας του είχε καθοδηγήσει επίσης την Ελλάδα. Ο Ανδρέας Παπανδρέου λειτούργησε σαν μια καινούρια αρχή μετά από την χούντα. Είχε σπουδάσει οικονομικά στο πανεπιστήμιο της Μινεσότας, στο Χάρβαρντ, και στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια.
Το πανελλήνιο σοσιαλιστικό Κίνημα, το ΠΑΣΟΚ, ήταν μαρξιστικής ιδεολογίας. Ο Παπανδρέου αύξησε τις εντάσεις πέρα από τη Κύπρο... κάνοντας και φιλικές χειρονομίες προς τη Μόσχα. Βέβαια το σημαντικό επίτευγμα του Ανδρέα Παπανδρέου ήταν ότι η Ελλάδα παρέμεινε στο ΝΑΤΟ επιτρέποντας σε Αμερικανικές βάσεις να παραμείνουν στο Ελληνικό και στην Κρήτη. Η ανακούφιση των ΗΠΑ ήταν τόσο μεγάλη όπου παράβλεψαν τις πολιτικές του πεποιθήσεις και την οικονομική διαχείριση της Ελλάδας. Έτσι και αλλιώς πόσο κακός μπορεί να είναι ένας οικονομολόγος από το Harvard;
Τελικά ήταν όντως «κακός». Ο Παπανδρέου πήρε έδαφος από την ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία. Έκανε μια επέκταση της κυβέρνησης τόσο ξαφνική που οι κρατικές δαπάνες αυξήθηκαν σε 50 % του ΑΕΠ το 1990 από 30 %του ΑΕΠ το 1980. Δανείστηκε τόσο πολύ στην εποχή του, από το 1981 ως το 1993, όπου το κυβερνητικό χρέος ήταν κατά μέσο όρο 111 % του ΑΕΠ, στο τέλος της δεκαετίας του '70. Στα χρόνια του Παπανδρέου το χρέος αυξήθηκε, το ΑΕΠ επιβραδύνθηκε, και ο δείκτης ανεργίας τετραπλασιάστηκε. Ούτε οι μεταρρυθμίσεις στη εποχή μετά -Παπανδρέου δεν μπόρεσαν να ανατρέψουν τη ζημιά...!
Το ίδιο περίπου συνέβη και με την Ιταλία. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 ο λευκός οίκος ώθησε επίσης έναν συνασπισμό των χριστιανοδημοκρατών και των σοσιαλιστών και πάλι, η ιδέα ήταν να υπερφαλαγγιστεί η Μόσχα.
Όπως ο μελετητής Michael Ledeen αναφέρει, ο σύμβουλος του Λευκού Οίκου, Arthur Schlesinger οδήγησε για αυτό που ήταν γνωστό ως «άνοιγμα στην αριστερά.» «Μια προοδευτική διοίκηση στην Ουάσιγκτον δεν πρέπει να είναι στη θέση της αποθάρρυνσης των προοδευτικών πολιτικών στη Ρώμη,» έγραφε ο Schlesinger.
Το μέγεθος των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων σχετικά με τις ευρωπαϊκές οικονομίες συνέχισε να αυξάνεται.
Η μεγάλη αλλαγή ήταν αναπόφευκτη, και ίσως, και απαραίτητη. Μετά το 1989, οι παλαιοί πολεμιστές του ψυχρού πολέμου υποστήριξαν πώς όσο και οδυνηρό και αν ήταν η σοσιαλιστική δημοκρατία στη δυτική Ευρώπη πλήρωνε ακριβά το τίμημα. Η κεφαλαιοκρατία είχε κερδίσει. Τότε η «νίκη» δεν φαινόταν τόσο πλήρης. Ίσως είναι καιρός να επανεξετάσουμε την σοσιαλιστική δημοκρατική πλευρά της Ευρώπης. Η σοσιαλιστική δημοκρατία σταθεροποίησε τον κόσμο μιά φορά. Αλλά οι συνέπειές της τον αποσταθεροποιούν τώρα.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου